بالاخره بعد از مدت ها بحث درباره طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان های اجتماعی امروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصویب کردند که این طرح در یک کمیسیون مشترک مورد بررسی قرار گیرد.
به گزارش تابناک، امروز نمایندگان مجلس بعد از چند هفته کش و قوس با ۱۲۱ رأی موافق، ۷۴ رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۹ نماینده حاضر تصویب کردند که طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای‌مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های‌اجتماعی به صورت اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی بررسی شود؛ این طرح در چند هفته گذشته در دستور هفتگی پارلمان قرار داشت.
طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، « سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. مجلس نمی‌تواند اختیار قانون‌گذاری را به شخص یا هیئتی واگذار کند ولی در موارد ضروری می‌تواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به کمیسیون‌های داخلی خود تفویض کند، در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین می‌نماید به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و تصویب نهایی آنها با مجلس خواهد بود. »
به عبارت ساده تر با مجوز مجلس ، کمیسیون مشترکی جهت بررسی طرح ساماندهی پیام رسان های اجتماعی تشکیل می شود که وظیفه آن بررسی و تصویب مواد این طرح است. مصوبات این کمیسیون به عنوان مصوبه مجلس تلقی می شود منتها باید برای تعیین مهلت آزمایشی از مجلس مجوز دیگری گرفته شود.بعد از آن کل مصوبات کمیسیون مشترک جهت اعلام نظر به شورای نگهبان ارجاع می شود.
یک فصل از آیین نامه داخلی مجلس به نحوه بررسى طرح‌ها و لوایح طبق اصل ۸۵ اختصاص داده شده است؛ طبق بخشی از ماده ۱۶۷، پس از تصویب طرح یا لایحه در کمیسیونها، تعیین مدت اجراى آزمایشى آن در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.
در آیین نامه پیش بینی شده که مسکوت ماندن اینگونه طرح‌ها و لوایح تا قبل از تصویب مدت اجرای آزمایشی آن طبق روال بررسی طرح‌ها و لوایح قابل طرح است یعنی چنانچه پانزده نفر از نمایندگان تقاضای لغو رسیدگی طرح یا لایحه طبق اصل ۸۵ قانون اساسی را تا قبل از تأیید شورا‌ی‌نگهبان از مجلس داشته باشند این تقاضا در همان جلسه اعلام و در جلسه بعد طبق ماده ۱۶۵ آیین‌نامه داخلی مطرح می‌گردد و درصورت تصویب این تقاضا، رسیدگی به لایحه یا طرح طبق آیین‌نامه داخلی ادامه می‌یابد.
پیش نویسی از این طرح منتشر شده که طبق آن باید پیام رسان های خارجی دفتری در داخل کشور تاسیس کنند؛ بسیاری از فعلان فضای مجازی این موضوع و به طور کلی این طرح را برای کسب و کارها و جامعه مضر خوانده اند، موضوعی که نمایندگان مخالف این طرح هم به آن اشاره داشتند. در این باره حسین محمدیاری نماینده طوالش گفت: اگر ما به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی به دنبال حفظ حقوق مردم هستیم باید به دغدغه‌های آنها احترام بگذاریم. مردم بهترین تمیز دهندگان در استفاده از فضای مجازی هستند. با مطرح شدن این طرح عده زیادی به ما مراجعه کرده و ابراز نگرانی کردند. امروز فضای مجازی بستر مهمی برای کسب و کارها می‌باشد. خیلی از محدودیت‌های اعمال شده در این طرح کسب و کارهای خرد مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
جلال محمود زاده نماینده مهاباد هم این صحبت ها را به نحوی دیگر بیان کرد و گفت : طبق این طرح باید شبکه‌های مجازی خارجی طی ۴ ماه در داخل دفتر دایر کنند که می‌دانیم این موضوع عملاً امکان‌پذیر نیست و موجب محدودیت و بسته شدن آنها و تعطیلی کسب و کارها می‌شود؛ از طرفی در این طرح نظر دولت و افراد فعال در شبکه‌های مجازی و فعالین اقتصادی اخذ نشده است و این افراد در نامه‌ای، اعتراض خود را نسبت به این طرح اعلام کردند.
البته سیدعلی یزدی خواه عضو کمیسیون فرهنگی در مقام موافقت نظر دیگری داشت؛ او توضیح داد: در این طرح هیچ شبکه خارجی مسدود نخواهد شد و تا زمانی که پلت فرم های داخلی مشابه خارجی ایجاد نشود حق مسدودسازی وجود ندارد. حتما طرح ایراداتی دارد زیرا به صورت پیش نویس بوده و در جریان بررسی کارشناسی تغییراتی خواهد داشت.
رضا تقی پور عضو کمیسیون صنایع و معادن نیز گفت: شبهاتی در خصوص فیلترشدن پیام‌رسان‌های خارجی نظیر اینستاگرام و تلگرام مطرح می‌شود که خلاف واقع است. تا زمانی که نرم‌افزارها و پلت‌فرم‌های مشابه داخلی رشد نکنند و نتوانند سرویس با کیفیتی ارائه کنند فیلترینگ رخ نمی‌دهد. موضوع این طرح مسدود سازی نیست هدف این است که با پلت‌فرم‌های خارجی صحبت کنیم تا در چارچوب قوانین و مقررات ما فعالیت کنند. این طرح شروع قانون‌مندی فضای مجازی است. آیا پلت‌فرم‌های خارجی در برابر درآمد هنگفتی که از طریق کاربران ما دارد نباید مالیات بپردازند؟ در این طرح مواردی نظیر حق سهم برای تولید کنندگان محتوا و ارائه معافیت‌های مالیاتی و الزام ارائه خدمات دولت الکترونیکی برای پلت‌فرم‌های داخلی دیده شده است.
در واکنش به این طرح، معین الدین سعیدی نماینده چابهار گفت: امروز روز تلخی برای مجلس بود؛ مجلسی که برای آب خوزستان و سیستان و بلوچستان و کرونای سیستان و بلوچستان و گلستان و مشکل واکسیناسیون جلسه غیررسمی نداشت، برای بحث طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان های اجتماعی هم جلسه غیر علنی تشکیل داد و هم متاسفانه بررسی این موضوع را به ماده ۸۵ ارجاع داد آن هم در شرایطی که ایرادات اساسی به آن وارد بود؛ از محضر ملت بزرگ ایران عذرخواهی می کنم، امروز روز خوبی برای مجلس نبود.
علی خضریان نماینده تهران در پاسخ به سعیدی اظهار کرد: به نمایندگان مجلس درخصوص اقدام درست، صحیح و انقلابی درباره موضوع فضای مجازی تبریک می گویم، نمایندگان مجلس امروز اقدام صحیحی در رابطه با فضای مجازی انجام دادند. امروز در مجلس گامی برای دغدغه مقام معظم رهبری برداشته شد لذا امروز روز مبارک و عیدی برای همه نمایندگان است و باید به همه آن ها تبریک گفت.
علاوه بر این در جلسه غیر علنی مجلس درباره نحوه برگزاری مراسم تحلیف حجت الاسلام رییسی رییس جمهوری منتخب نیز توضیحاتی داده شد که بنا بر گفته محسن دهنوی عضو هیات رییسه مجلس ، مراسم تحلیف ساعت ۱۷ روز پنج شنبه ۱۴ مرداد تشکیل می شود. همچنین برای حضور در این مراسم بیش از ۵۰ کشور اعلام آمادگی کرده اند.
دهنوی این را هم گفت که در صورت ارائه فهرست وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم، مجلس از روز شنبه ۱۶ مرداد بررسی برنامه های آن ها را در کمیسیون های تخصصی آغاز کرده تا هر چه زودتر کابینه جدید تشکیل شود.
